योगसार - अजीव-अधिकार गाथा 64: Difference between revisions
From जैनकोष
(New page: आचार्य कुंदकुंद ने पंचास्तिकाय संग्रह की गाथा १० में भी द्रव्य का लक्ष...) |
No edit summary |
||
(One intermediate revision by the same user not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
<p class="Utthanika">द्रव्य का व्युत्पत्तिपरक लक्षण और सत्तामय स्वरूप -</p> | |||
<p class="SanskritGatha"> | <p class="SanskritGatha"> | ||
द्रूयते गुणपर्यायैर्यद्यद् द्रवति तानथ ।<br> | |||
तद् द्रव्यं भण्यते षोढा सत्तामयमनश्वरम् ।।६४।।<br> | |||
</p> | </p> | ||
<p class="GathaAnvaya"><b> अन्वय </b>:- अथ गुणपर्यायै: यत् द्रूयते (यत्) तान् द्रवति तत् द्रव्यं भण्यते । (तत्) षोढ़ा, सत्तामयम्, अनश्वरम् । </p> | |||
<p class="GathaArth"><b> सरलार्थ </b>:- जो गुण-पर्यायों के द्वारा द्रवित होता है अथवा जो उन गुण-पर्यायों को द्रवित/ प्रवाहित करता है, वह द्रव्य कहा जाता है । उक्त द्रव्य जीवादि छह भेदरूप हैं, सत्तासहित हैं और अविनश्वर अर्थात् कभी नष्ट न होनेवाले हैं । </p> | |||
<p class="GathaLinks"> | <p class="GathaLinks"> | ||
[[योगसार - अजीव-अधिकार गाथा 63 | पिछली गाथा]] | [[योगसार - अजीव-अधिकार गाथा 63 | पिछली गाथा]] |
Latest revision as of 10:12, 15 May 2009
द्रव्य का व्युत्पत्तिपरक लक्षण और सत्तामय स्वरूप -
द्रूयते गुणपर्यायैर्यद्यद् द्रवति तानथ ।
तद् द्रव्यं भण्यते षोढा सत्तामयमनश्वरम् ।।६४।।
अन्वय :- अथ गुणपर्यायै: यत् द्रूयते (यत्) तान् द्रवति तत् द्रव्यं भण्यते । (तत्) षोढ़ा, सत्तामयम्, अनश्वरम् ।
सरलार्थ :- जो गुण-पर्यायों के द्वारा द्रवित होता है अथवा जो उन गुण-पर्यायों को द्रवित/ प्रवाहित करता है, वह द्रव्य कहा जाता है । उक्त द्रव्य जीवादि छह भेदरूप हैं, सत्तासहित हैं और अविनश्वर अर्थात् कभी नष्ट न होनेवाले हैं ।