तत्प्रमाण: Difference between revisions
From जैनकोष
No edit summary |
J2jinendra (talk | contribs) No edit summary |
||
| (3 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
<span class="GRef"> राजवार्तिक/3/38/3/205/23 </span><span class="SanskritText">तत्र मानं द्वेधा रसमानं बीजमानं चेति । घृतादिद्रव्यपरिच्छेदकं षोडशिकादि रसमानम् । कुडवादि बीजमानम् । कुष्टतगरादिभांडं येनोत्क्षिप्य मीयते तदुन्मानम् । निवर्तनादिविभागेन क्षेत्रं येनावगाह्य मीयते तदवमानं दंडादि । एकद्वित्रिचतुरादिगणितमानं गणनामानम् । पूर्वमानापेक्षं मानं प्रतिमानं प्रतिमल्लवत् । चत्वारि महिधिकातृणफलानि श्वेतसर्षप एकः, .... इत्यादि मागधकप्रमाणम् । मणिजात्यजात्यश्वादेर्द्रव्यस्य दीप्त्युच्छ्रायगुणविशेषादिमूलपरिमाणकरणे प्रमाणमस्येति तत्प्रमाणम्. तद्यथा - मणिरत्नस्य दीप्तिर्यावत्क्षेत्रमुपरि व्याप्नोति तावत्प्रमाणं सुवर्णकूटं मूल्यमिति । अश्वस्य च यावानुच्छ्रायस्तावत्प्रमाणं सुवर्णकूटं मूल्यम् ।</span> = | |||
<ol> | |||
<li> .....</li> | |||
<li class="HindiText"> मणि आदि की दीप्ति, अश्वादि की ऊँचाई गुण आदि के द्वारा मूल्य निर्धारण करने के लिए '''तत्प्रमाण''' का प्रयोग होता है, जैसे - मणिकी प्रभा ऊपर जहाँ तक जाये उतनी ऊँचाई तक सुवर्ण का ढेर उसका मूल्य होगा । घोड़ा जितना ऊँचा हो उतनी ऊँची सुवर्ण मुद्राएँ घोड़े का मूल्य है । आदि । <br /> | |||
</li> | |||
</ol> | |||
<span class="HindiText"> अधिक जानकारी के लिये देखें [[ प्रमाण#5 | प्रमाण - 5]]। | |||
<noinclude> | |||
[[ तत्प्रदोष | पूर्व पृष्ठ ]] | |||
[[ तत्प्रायोगिक शब्द | अगला पृष्ठ ]] | |||
</noinclude> | |||
[[Category: त]] | |||
[[Category: द्रव्यानुयोग]] | |||
Latest revision as of 16:03, 8 September 2023
राजवार्तिक/3/38/3/205/23 तत्र मानं द्वेधा रसमानं बीजमानं चेति । घृतादिद्रव्यपरिच्छेदकं षोडशिकादि रसमानम् । कुडवादि बीजमानम् । कुष्टतगरादिभांडं येनोत्क्षिप्य मीयते तदुन्मानम् । निवर्तनादिविभागेन क्षेत्रं येनावगाह्य मीयते तदवमानं दंडादि । एकद्वित्रिचतुरादिगणितमानं गणनामानम् । पूर्वमानापेक्षं मानं प्रतिमानं प्रतिमल्लवत् । चत्वारि महिधिकातृणफलानि श्वेतसर्षप एकः, .... इत्यादि मागधकप्रमाणम् । मणिजात्यजात्यश्वादेर्द्रव्यस्य दीप्त्युच्छ्रायगुणविशेषादिमूलपरिमाणकरणे प्रमाणमस्येति तत्प्रमाणम्. तद्यथा - मणिरत्नस्य दीप्तिर्यावत्क्षेत्रमुपरि व्याप्नोति तावत्प्रमाणं सुवर्णकूटं मूल्यमिति । अश्वस्य च यावानुच्छ्रायस्तावत्प्रमाणं सुवर्णकूटं मूल्यम् । =
- .....
- मणि आदि की दीप्ति, अश्वादि की ऊँचाई गुण आदि के द्वारा मूल्य निर्धारण करने के लिए तत्प्रमाण का प्रयोग होता है, जैसे - मणिकी प्रभा ऊपर जहाँ तक जाये उतनी ऊँचाई तक सुवर्ण का ढेर उसका मूल्य होगा । घोड़ा जितना ऊँचा हो उतनी ऊँची सुवर्ण मुद्राएँ घोड़े का मूल्य है । आदि ।
अधिक जानकारी के लिये देखें प्रमाण - 5।