Category:द्रव्यानुयोग
From जैनकोष
द्रव्यानुयोग का लक्षण
रत्नकरंडश्रावकाचार श्लोक 46 जीवाजीवसुतत्त्वे पुण्यापुण्ये च बंधमोक्षौ च। द्रव्यानुयोगदीपः श्रुतविद्यालाकमातनुते ॥46॥
= द्रव्यानुयोगरूपी दीपक जीव-अजीवरूप सुतत्त्वों को, पुण्य-पाप और बंध-मोक्ष को तथा भावश्रुतरूपी प्रकाश का विस्तारता है।
( अनगार धर्मामृत अधिकार 3/92/261)।
धवला पुस्तक 1/1,1,7/158/4 सताणियोगम्हि जमत्थित्तं उत्तं तस्स पमाणं परूवेदि दव्वाणियोगे।
= सत्प्ररूपणामें जो पदार्थों का अस्तित्व कहा गया है उनके प्रमाण का वर्णन द्रव्यानुयोग करता है। यह लक्षण अनुयोगद्वारों के अंतर्गत द्रव्यानुयोग का है।
द्रव्यसंग्रह / मूल या टीका गाथा 42/182/11 प्राभृततत्त्वार्थसिद्धांतादौ यत्र शुद्धाशुद्धजीवादिषड्द्रव्यादीनां मुख्यवृत्त्या व्याख्यानं क्रियते स द्रव्यानुयोगो भण्यते।
= समयसार आदि प्राभृत और तत्त्वार्थसूत्र तथा सिद्धांत आदि शास्त्रों में मुख्यता से शुद्ध-अशुद्ध जीव आदि छः द्रव्य आदि का जो वर्णन किया गया है वह द्रव्यानुयोग कहलाता है।
(पंचास्तिकाय संग्रह / तात्पर्यवृत्ति / गाथा 173/254/18)।
Pages in category "द्रव्यानुयोग"
The following 200 pages are in this category, out of 1,494 total.
(previous page) (next page)प
- प्रतिज्ञा
- प्रतिज्ञा संन्यास
- प्रतिज्ञा हानि
- प्रतिज्ञांतर
- प्रतिज्ञाविरोध
- प्रतिदृष्टांतसमा
- प्रतिबंध
- प्रतिबंध्य
- प्रतिभा
- प्रतियोगी
- प्रतिलोम क्रम
- प्रतिष्ठा
- प्रतिसरण
- प्रतिहरण
- प्रतीति
- प्रत्यक्ष
- प्रत्यभिज्ञान
- प्रत्यामुंडा
- प्रत्यासत्ति
- प्रदेशत्व
- प्रभा
- प्रभाव
- प्रभु
- प्रभुत्व शक्ति
- प्रमाण
- प्रमाता
- प्रमाद
- प्रमिति
- प्रमेय
- प्रमेय रत्नाकर
- प्रमेयकमलमार्तंड
- प्रमेयत्व गुण
- प्रमेयरत्न कोश
- प्रयोजन
- प्रवचनमाता
- प्रवचनसार
- प्रवचनाद्धा
- प्रवचनार्थ
- प्रवचनी
- प्रवचनीय
- प्रवरवाद
- प्रवाद
- प्रवृत्ति
- प्रशस्त
- प्रशस्तध्यान
- प्रश्न
- प्रसंग
- प्रसंगसमा जाति
- प्रस्ताव
- प्राण
- प्राणातिपातिकीक्रिया
- प्रादोषिकी-क्रिया
- प्राप्ति समा जाति
- प्राभृत
- प्रामाण्य
- प्रावचन
- प्रासाद
- प्रिय
- प्रेत्य भाव
- प्रेम
- प्रेष्य प्रयोग
ब
भ
म
- मंगल
- मत
- मतिज्ञान
- मत्सर
- मद
- मन
- मन:पर्यय
- मनोगुप्ति
- मनोरोध
- ममकार
- ममत्व
- मरीचि
- मल
- महासत्ता
- माध्यस्थभाव
- माध्व वेदांत या द्वैतवाद
- मान
- माय
- माया
- माया-क्रिया
- मार्ग सम्यक्त्व
- मितसंभाषण
- मिथ्याज्ञान
- मिथ्यात्व
- मिथ्यादर्शन
- मिश्रमत
- मिश्रोपयोग
- मीमांसा
- मीमांसा दर्शन
- मुख्य
- मूढ
- मूर्त
- मेचक
- मोक्ष
- मोक्षमार्ग
- मोक्षमार्ग सामान्य निर्देश
- मोह
- मोहनीय